Ik weet nog precies waar ik was toen ik mijn eerste paniekaanval kreeg.
In de supermarkt. Wachtend in de rij voor de kassa. Hoeveel wachtenden voor me waren, weet ik niet meer.
Het was aan het eind van de middag. Dus het zal best wel druk geweest zijn. Want net als ik, zullen de meesten voor het avondeten hun boodschappen nog in huis moeten halen.
Er bekroop me een gevoel van onbehagen. Een gevoel van onstabiel op mijn benen te staan, flauw te vallen (en dat was het laatste wat ik wilde). Ging hoger in mijn ademhaling. Kan me niet herinneren dat ik ging hyperventileren.
Maar het voelde niet fijn. Ik wilde hier vandaan, vluchten! Maar in mijn beleving, kon ik dat niet. Want ik moest toch mijn boodschappen mee.
Hoe moest ik hiermee omgaan. Ik wist het niet, kende het niet. Ik zocht afleiding door om mij heen te kijken, op de winkelwagen te leunen voor steun. Probeerde mijn ademhaling onder controle te krijgen.
Natuurlijk had ik mijn winkelwagen kunnen laten staan. Maar had mijn boodschappen nodig. En… wat zouden de andere mensen in de winkel wel niet denken en zeggen.
Eindelijk kwam dan de kassa en kon ik afrekenen. Het zal helemaal niet zo lang hebben geduurd. Maar voor mijn gevoel, duurde het een eeuwigheid.
Inmiddels is het zo’n 40 jaar geleden. Maar de gebeurtenis heeft wel impact gehad, zodanig dat ik die herinnering nog steeds terug kan halen.
Met de kennis die ik nu heb, weet ik waar mijn paniekaanval vandaan kwam! Hieronder de uitleg.
Ons brein is verdeeld in 3 delen:
1. de hersenstam, ook wel reptielenbrein genoemd
2. het limbisch systeem, het zoogdierenbrein, waar alle ‘onbewuste’ emoties opgeslagen worden
3. de préfrontale cortex, het mensenbrein waar al het denkwerk plaats vind
Het reptielenbrein is het 1e en oudste brein dat is ontstaan. Het is het meest primitieve brein, ons overlevingsbrein.
Om te kunnen overleven als individu en als soort, moeten we in gevaarlijke situaties (lees stress in de huidige tijd) ons kunnen verdedigen (VECHTEN). Soms is het echter beter om hard weg te rennen, vooral als je niet weet waar de dreiging vandaan komt, of is je tegenstander groter of sterker (VLUCHTEN). Maar we kunnen ons ook totaal ‘onzichtbaar’ maken door te beVRIEZEN (geen prikkels geven aan de belager).
Voor het instant houden van de soort is het belangrijk om ons VOORT TE PLANTEN. Bovenstaand 4 V’s zijn de oerinstincten van het reptielenbrein.
Om te overleven ga je niet eerst je denkbrein gebruiken om er eens rustig voor te gaan zitten wat je zou moeten doen. Ook je emotiebrein komt dan niet van pas, voel ik hier wat bij of niet.
Dit reptielenbrein reageert instinctief, zowel op interne- als op externe prikkels. Het gaat onbewust, automatisch. Het bepaald voor 95% je beslissingen.
Dit brein wil veiligheid om zeker te zijn van het voortbestaan van het individu.
Toen ik mijn 1e paniekaanval kreeg, waren er een aantal omstandigheden waarin die ‘oergevoelens van van veiligheid’ op losse schroeven stond. Dit waren voor mij stress factoren:
– ik was net getrouwd en dat is een hele nieuwe situatie, waarin je je eigen weg moet zien te vinden, hoeveel je ook van die ander houd.
– daardoor was ik verhuisd naar een ander deel van het land, mijn veilige omgeving achterlatend.
– ook moest ik op zoek naar een nieuwe baan, wennen aan nieuwe collega’s, pas je in de ‘groep’, voel je je op je plek enz.
Na deze eerste paniekaanval, heb ik er nog regelmatig last van gehad. Vooral bij wachten voor een kassa en in volle zalen.
Inmiddels al jaren geen last meer van.
Herken jij hierin en wil je hier mee aan de slag. Maak dan een afspraak. Het is ook mogelijk eerst een kennismakingsgesprek te boeken.